بر اساس آمار منتشر شده توسط وزارت نفت، میزان واردات بنزین و گازوئیل به ایران در سال جاری به 5 میلیارد و 478 میلیون لیتر رسیده است، با ارزش تقریبی 4 میلیارد دلار. این میزان واردات هزینه‌ای معادل 225 هزار میلیارد تومان را به اقتصاد کشور تحمیل کرده که تقریبا برابر با ده ماه یارانه نقدی پرداختی به 85 میلیون شهروند ایرانی است. در عین حال، مصرف بنزین در کشور روز به روز در حال افزایش است و با شروع مسافرت های نوروزی در اولین روز سال 1403 به رکورد بی‌سابقه 152 میلیون لیتر رسید، در حالی که ظرفیت تولید روزانه بنزین در ده پالایشگاه کشور حتی در بهترین حالت تنها به 117 میلیون لیتر می‌رسد.

این فاصله قابل توجه بین تولید و مصرف بنزین، به‌ویژه با افزایش تعداد خودروها، نشان‌دهنده افزایش بیشتر واردات در سال‌های آتی است. ناهماهنگی بین تولید بنزین و مصرف بی‌رویه آن نه تنها فشار اقتصادی به کشور وارد می‌کند بلکه بر محیط زیست نیز تأثیرات قابل توجهی دارد. مصرف بی‌رویه بنزین منجر به افزایش آلودگی هوا و تشدید تغییرات اقلیمی می‌شود. بنابراین، ضرورت دارد که راه‌حل‌هایی برای مدیریت بهینه مصرف بنزین و ترویج استفاده از سوخت‌های جایگزین و تنوع بخشی به سبد سوختی کشور با جدیت بیشتری دنبال شود.

توسعه خودروهای کم‌مصرف و الکتریکی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته پالایشی، گسترش زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی، و ترویج استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند ال پی جی یا الکتریسیته، همگی راهکارهایی هستند که می‌توانند به کاهش وابستگی ایران به واردات بنزین کمک کنند و پایداری انرژی در کشور را تقویت نمایند. با این حال، استفاده گسترده‌تر از سی‌ان‌جی به عنوان یک راهکار دست‌یافتنی و مقرون‌به‌صرفه، امکان بهینه‌سازی مصرف انرژی را فراهم می‌آورد. این سوخت نه تنها در دسترس و ارزان است، بلکه با توجه به ذخایر عظیم گاز طبیعی در کشور، می‌تواند به‌عنوان یک پیشران اصلی برای کاهش وابستگی به واردات بنزین عمل کند و به ترویج یک الگوی پایدارتر از مصرف انرژی در سراسر کشور کمک شایانی نماید.

نکته مهم آن است که تولید و توسعه گاز طبیعی فشرده (CNG) در ایران به دلایل مختلفی از لحاظ اقتصادی به صرفه‌تر از تولید بنزین است. اولین و مهم‌ترین دلیل، فراوانی و دسترسی آسان به منابع گاز طبیعی در ایران است. این کشور یکی از بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه‌های گاز طبیعی جهان را داراست، که این منابع طبیعی گسترده، تولید CNG را نه تنها امکان‌پذیر، بلکه بسیار مقرون به صرفه می‌سازد.

در مقایسه، فرآیندهای تولید بنزین به مراتب پیچیده‌تر و گران‌تر هستند. وابستگی به واردات بنزین برای کشورهایی که منابع نفتی محدودی دارند، چه در تابستان و چه در زمستان می‌تواند هزینه‌های اضافی گسترده‌ای برای واردات بنزین به همراه داشته باشد.

ایران به عنوان دارنده یکی از بزرگ‌ترین ذخایر گاز طبیعی جهان، با تولید روزانه 830 میلیون متر مکعب گاز، ظرفیت قابل توجهی برای افزایش استفاده از این منبع انرژی پاک در جایگزینی بنزین دارد. از سوی دیگر، تغییرات فصلی در مصرف گاز خانگی، که به خصوص در ماه‌های گرم سال کاهش می‌یابد، فرصت‌هایی را برای استفاده افزایش یافته از گاز در بخش حمل و نقل فراهم می‌آورد.

در زمستان نیز، با اتخاذ رویکردهای صرفه‌جویی در بخش‌های خانگی و صنعتی، می‌توان نیازهای CNG را برآورده ساخت. حتی اگر هدف جایگزینی کامل 120 میلیون لیتر مصرف بنزین ماهانه با CNG باشد، که به ازای هر لیتر بنزین یک متر مکعب گاز مورد نیاز است، با بهبود مدیریت و کاهش اتلاف گاز در بخش خانگی، می‌توان اطمینان حاصل کرد که منابع کافی برای پوشش نیازهای بخش حمل و نقل موجود است.

از همه مهم‌تر آنکه بر خلاف بنزین، تولید CNG شامل فشرده‌سازی گاز طبیعی است که فرآیندی نسبتاً ساده‌تر و کم هزینه‌تر است. فشرده‌سازی گاز طبیعی به فناوری‌های کمتری نیاز دارد و در نتیجه، هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه و عملیاتی پایین‌تری دارد.

همچنین، استفاده از CNG به عنوان سوخت خودرو به دلیل سوختن پاک‌تر، مزایای زیست‌محیطی قابل توجهی دارد که می‌تواند به کاهش هزینه‌های زیست محیطی ناشی از آلودگی هوا کمک کند. در نهایت، توسعه زیرساخت‌های CNG می‌تواند به افزایش امنیت انرژی کشور کمک کند و به اقتصاد ملی اجازه دهد تا از وابستگی به واردات سوخت‌های فسیلی دیگر، به ویژه بنزین، دور شود.

با توجه به این دلایل، توسعه و استفاده گسترده‌تر از CNG نه تنها یک راهکار اقتصادی بلکه یک استراتژی زیست‌محیطی و امنیتی حیاتی برای ایران محسوب می‌شود.